De rechtse Freiheitspartei Österreich (FPÖ) heeft de verkiezingen voor de Oostenrijkse Volksraad gewonnen. Met een voorsprong van 2,5 procent hebben ze de regerende rechtse Österreichische Volkspartij (ÖVP) verslagen. Het is echter nog volledig onduidelijk of de FPÖ ook in de regering zal komen.
De FPÖ, die zich de laatste jaren heeft geprofileerd op migratie, is nu voor de eerste keer de grootste. Er zijn veel paralellen met onze PVV, zowel in standpunten als in verkiezingswinst. De verkiezingen werden vandaag gehouden na een periode van relatieve stabiliteit. Echter was deze regeerperiode alles behalve stabiel.
Bij de vorige verkiezingen was voormalig bondskanselier Sebastian Kurz nog de leider van de ÖVP. Nu is huidige bondskanselier Karl Nehammer de leider. Kurz trok in zijn termijn de ÖVP zeer naar rechts en kreeg veel conservatief beleid door de Nationalrat. Zelfs in zijn tweede termijn, toen hij regeerde met de Groenen. Maar een serie aan zogenaamde schandalen zorgden ervoor dat coalitiepartner Groenen eisten dat Kurz zou aftreden. Tijdens rechtszaken na zijn termijn als bondskanselier is hij meermaals vrijgesproken van de beschuldigingen die hem destijds de kop kostte.
Na de instabiliteit van het tweemaal wisselen van kanselier en het afstappen van een populaire leider, die niet lang daarvoor zowel een monsterzege in de verkiezingen haalde en door zijn eigen partij met 97 procent herkozen was als leider, had het Oostenrijkse volk genoeg. Toen Nehammer het van Kurz overnam was dat ook direct zichtbaar in het regeringsbeleid. Het beleid ging van nationaalconservatief naar bijna neoliberaal. Terwijl dat niet is waar de bevolking in 2019 voor had gekozen. In 2019 stemde de meerderheid voor de ÖVP en FPÖ tezamen, maar FPÖ weigerde in een coalitie plaats te nemen na een zetelverlies van 20.
Voor Kurz bleven weinig opties over. Uiteindelijk kreeg hij het voor elkaar om met de Groenen een akkoord te sluiten. Dit akkoord was een zeer conservatief document, met enkele groene randen. Maar dingen zoals een boerkaverbod en een strikt migratiebeleid stond er nog steeds in.
FPÖ wint, ÖVP verliest
Volgens de huidige resultaten, gebaseerd op grofweg 83 procent van de stemmen, wint de FPÖ 28,9 procent. De ÖVP 26,3 procent, gevolgd door de sociaaldemocraten SPÖ met 21 procent. Voor een meerderheid in de Nationalrat zijn 92 zetels nodig. Op dit moment zou een FPÖ-ÖVP en ook een ÖVP-SPÖ-coalitie de meerderheid kunnen pakken. Een ÖVP-SPÖ-coalitie zou wel enorm fragiel zijn, aangezien ze precies op 92 zetels staan. Iets wat in het tellen van de overige stemmen nog kan veranderen.
Herbert Kickl wil graag de volgende bondskanselier worden, of zoals de FPÖ het noemt: Volkskanzler. En de bondspresident Alexander van der Bellen zal er niet aan kunnen ontkomen om hem de eerste opdracht te geven tot vorming van een Oostenrijkse regering. ÖVP-leider Nehammer had aangegeven dat hij niet in een coalitie zou plaatsnemen met Kickl, en dat hij hem al helemaal geen kanselier zou willen maken. Als Nehammer deze belofte nakomt zou hij een coalitie moeten smeden tegen de verkiezingswinnaar. Iets wat in andere landen ook altijd zo goed heeft gewerkt.
De leiding van de Weense kameraden komt om 22.00 uur bijeen in een buitengewoon partijbestuur om de moeilijke situatie te bespreken. De machtige vakbond heeft al aangegeven dat ze wil proberen een regering te vormen met de ÖVP en NEOS.
De meest waarschijnlijke variant, volgens Oostenrijkse nieuwssite ‘Krone’ blijft een mini-verkiezingswinnaar: NEOS zou met zijn pluspositie als nummer drie in een regering in ieder geval een frisse wind kunnen laten waaien. Deze suikercoalitie van turkoois, rood en roze zou het eerste en enige alternatief zijn voor een door de FPÖ geleide regering met een volledig veranderde, verslagen ÖVP. Zondagavond is de suikercoalitie nog steeds de meest waarschijnlijke optie.
Hopelijk kunnen de leden van de ÖVP de partijtop ertoe te bewegen een regering te vormen met verkiezingswinnaar FPÖ. Het cordon sanitaire wat er rond de FPÖ heerste is doorbroken, al jaren terug. Laten we niet vergeten dat het voormalig bondskanselier Sebastian Kurz (ÖVP) was die in 2017 al een regering vormde met de FPÖ, toen nog met een nog ‘extremere’ leider, Heinz-Christian Strache. Wederom heeft Kurz het goede voorbeeld gegeven, nu is het aan Nehammer, of de ÖVP-leden om de juiste stap te zetten en de hand uit te reiken aan de FPÖ en samen een conservatieve regering te bouwen. Het was immers ook de eerste keus van kanselier Kurz in 2019, maar de FPÖ weigerde.
Wees een volwassen conservatieve partij, zoals Kurz het had hervormd, en regeer in het Oostenrijkse landsbelang samen met de FPÖ.
Oud-kanselier Kurz veroordeeld voor ‘valse voorstelling’, Kurz gaat in hoger beroep